Visé, Luik, Voeren
Trigger voor dit uitstapje vormde de open monumentendag(en). In Wallonië gaat het dan om zaterdag en zondag terwijl in Vlaanderen vreemd genoeg alleen op zondag de monumenten opengesteld worden.
Eerste stop Visé. In het Vlaams Wezet. Visé werd in de begindagen van de oorlog het eerste grote slachtoffer van oorlogsgeweld. Het stadje lag net buiten bereik van het schootsveld van de meest noordelijke forten van Luik. De bruggen over de Maas wilden de Duitsers graag gebruiken om daarmee hun snelle opmars te kunnen voortzetten, omwille van het Schlieffen-plan. Er ontstond een smalle corridor tussen de forten van Luik en de Nederlandse grens. Hierdoorheen moest een groot deel van het Duitse invasieleger oprukken. Het Belgische leger was op de hoogte van deze plannen en blies de bruggen op voordat de Duitsers deze konden innemen. Een gedwongen oponthoud was het gevolg. Tienduizenden Duitse militairen kampeerden noodgedwongen in de stad en streek. Wat volgden waren vernielingen en plunderingen. Vele huizen werden door brand of geschut verwoest. Duitsers vermoorden Belgische burgers uit wraak en angst voor vrijschutters (franc-tireurs). Één van de eerste van vele dorpen die op die manier slachtoffer werden van de Duitse opmars.
Eer zou een tentoonstelling hierover zijn in het Centre Culturel. Helaas voor mij bleek dit open te zijn van (hoe toepasselijk 14-18u). Wel kwam ik in het centrum enkele fotoborden tegen met uitleg over wat er destijds is voorgevallen.
Door naar Fort Lantin. Dit fort heeft nauwelijks te leiden gehad in WO1. Het is grotendeels intact en nog te bezichtigen. Er wordt een multimediaal spektakel aangeboden. Bij de kassa kun je een een nederlandstalige audio-gids meekrijgen. Wat volgt is een rondgang door diverse vertrekken in en op het fort waarbij op een heerlijk oubollige manier wat geluidseffecten proberen je te verplaatsen in het leven in het fort in 1914. Al met al een fijne wat kneuterige manier die ik wel kan waarderen.
Eens kijken wat het volgende fort op mijn lijstje te bieden had. Fort Boncelles is het meest zuidwestelijke fort van Luik. Gelegen op een hoogte tussen Maas en Ourthe. Was al eens eerder bezocht op een verkenningstocht in 2003. Inmiddels is de ruimte rond het eigenlijke fort volgebouwd met woningen. Van het fort zelf is, behalve de toegangspoort, niets te zien. Vol verwachting stapte ik de nu open poort (ivm open monumentendag) binnen om tot de ontdekking te komen dat er slechts 3 ruimtes te betreden waren. Alle raam- en deuropeningen die naar de binnenzijde van het fort leiden waren vakkundig dichtgemetseld. Een dompertje dus. Wat dan weer meeviel was een gloednieuw museum wat was verrezen aan de rand van het fortterrein.
Het Musée de Fort de Boncelles is gewijd aan de gevechten die in dit gebied in 1914 en 1940-45 hebben plaatsgevonden. Wat betreft augustus 1914 spreekt men hier nogal overdreven van "de Slag bij Sart-Tilman". Getuigenissen van deze slag zijn te vinden op de Belgische MBP in Boncelles. Veel gesneuvelden van 5 en 6 augustus, de eerste begindagen van de oorlog. Hier vielen de eerste soldaten van wat uiteindelijk er 9 miljoen zouden worden.
Luik Rambosee, Belgische MBP
Wandeling Voeren, Tunnel van Veurs en viaduct van St Martens Voeren
Lontzen, Weisse Haus, tentoonstelling grensgebied
Montzen, station en postkantoor